Bij schade aan appartementencomplexen, zoals waterschade, of bij renovatieprojecten, kan het nodig zijn om toegang te krijgen tot individuele appartementen. Maar hoe zit dat juridisch? Is een eigenaar of huurder verplicht om toegang te verlenen? En wat zijn de rechten en plichten van de VvE? In deze blog beantwoorden we deze vragen en geven we praktische tips.
De juridische basis: splitsingsakte en Modelreglement
De rechten en plichten van appartementseigenaren zijn vastgelegd in de splitsingsakte en het Modelreglement. Hierin staat meestal dat eigenaren en bewoners verplicht zijn om medewerking te verlenen aan werkzaamheden die noodzakelijk zijn voor het onderhoud, herstel of renovatie van gemeenschappelijke delen van het gebouw. Dit kan betekenen dat toegang tot een privé-appartement noodzakelijk is.
In het Modelreglement 2017 staat bijvoorbeeld in artikel 17 dat eigenaren medewerking moeten verlenen aan werkzaamheden die verband houden met de gemeenschappelijke delen. Denk hierbij aan leidingen die door het appartement lopen of het inspecteren van constructies zoals balkons of gevels.
Wat betekent “noodzakelijk”?
De verplichting om medewerking te verlenen geldt alleen als de werkzaamheden noodzakelijk zijn. Dit kan het geval zijn bij:
- Schadeherstel: Denk aan waterschade veroorzaakt door een lekkage in gemeenschappelijke leidingen.
- Onderhoud: Zoals schilderwerk aan ramen of kozijnen die tot de gemeenschappelijke delen behoren.
- Renovatie: Bijvoorbeeld het vervangen van oude installaties zoals centrale verwarmingsbuizen of riolering.
Als de VvE kan aantonen dat de werkzaamheden nodig zijn om schade te herstellen of toekomstige problemen te voorkomen, mag een bewoner de toegang niet weigeren.
Recht op privacy en zorgvuldig handelen
Hoewel bewoners verplicht kunnen worden om medewerking te verlenen, betekent dit niet dat hun privacy volledig aan de kant geschoven mag worden. De VvE moet zorgvuldig omgaan met deze situatie en heeft hierbij de volgende verplichtingen:
- Tijdige communicatie: De bewoner moet vooraf geïnformeerd worden over de aard van de werkzaamheden, de noodzaak en de verwachte duur.
- Beperking van overlast: De werkzaamheden moeten efficiënt en met minimale verstoring worden uitgevoerd.
- Alternatieven overwegen: Als het mogelijk is om de werkzaamheden uit te voeren zonder toegang tot het appartement, moet dit alternatief worden overwogen.
Wat als een bewoner toegang weigert?
In de praktijk komt het voor dat bewoners om verschillende redenen geen toegang willen verlenen. Bijvoorbeeld uit privacyoverwegingen of omdat ze het niet eens zijn met de noodzaak van de werkzaamheden. In zo’n geval kan de VvE de volgende stappen ondernemen:
- Overleg zoeken: Probeer in gesprek te gaan met de bewoner en leg de noodzaak van de werkzaamheden uit.
- Juridisch advies inwinnen: Als overleg niet helpt, kan de VvE juridische stappen overwegen.
- Rechter inschakelen: In extreme gevallen kan de VvE via de rechter toegang afdwingen. Een rechter zal de belangen van beide partijen afwegen, maar vaak in het voordeel van de VvE beslissen als de werkzaamheden echt noodzakelijk zijn.
Specifieke situatie: waterschade
Bij waterschade is snelle actie vaak noodzakelijk om verdere schade te voorkomen. Als de oorzaak van de schade in een privé-appartement ligt (bijvoorbeeld een lekkage in een leiding), is de eigenaar of bewoner verplicht om toegang te verlenen. Hierbij geldt:
- De VvE is verantwoordelijk voor de gemeenschappelijke delen, dus ook voor de reparatie van leidingen die tot deze delen behoren.
- Als de schade niet wordt opgelost door de bewoner, kan de VvE aansprakelijkheid eisen en de kosten verhalen.
Verantwoordelijkheden van huurders en verhuurders
Bij huurappartementen speelt ook de relatie tussen huurder en verhuurder een rol. Over het algemeen geldt:
- De verhuurder is verantwoordelijk voor het onderhoud van het appartement.
- De huurder moet de verhuurder of de VvE toegang verlenen, mits de werkzaamheden noodzakelijk zijn en vooraf zijn aangekondigd.
Als een huurder weigert, kan de verhuurder worden aangesproken om het probleem op te lossen.
Tips voor VvE’s
- Zorg voor duidelijke afspraken: Neem in het huishoudelijk reglement of de splitsingsakte bepalingen op over toegang tot appartementen bij onderhoud en schadeherstel.
- Documenteer alles: Leg vast waarom de werkzaamheden nodig zijn en communiceer dit helder naar de betrokken bewoners.
- Werk samen met professionals: Schakel een mediator of jurist in als bewoners blijven weigeren.
Conclusie
Eigenaren en huurders zijn verplicht om mee te werken aan noodzakelijke werkzaamheden in hun appartement, mits deze verband houden met de gemeenschappelijke delen van het gebouw. De VvE moet echter zorgvuldig te werk gaan en bewoners op een transparante manier betrekken bij het proces. Met duidelijke afspraken en goede communicatie kunnen conflicten vaak worden voorkomen.
Heb je vragen over dit onderwerp of hulp nodig bij het beheren van je VvE? Neem contact op via VvE.nl.